Hejmara 3

Hejmara 3
Kanuna duyemin(Kasim) 2007 DIMOKRASI
MAFE CARENUS
Kovara Mehani Siyasi ,Candi u Gisti

NISTIMAN
Ji Wesanen Rizgarixwazen Netaweya Kurdistan R.N.K\K.U.K
E-Mail Nistiman@hotmail.com
IRAK CUMHURBASKANI CELAL TALABANI BARIS ICIN PARIS DE
Amerika liderliginde Koalisyon guclerini Irak a BM nin gorus girliginin olmamasina ragmen mudahalesiyle uluslararasi planda ortaya kriz cikmisti bu krizde onemli meydana rol oyniyan Fransa simdi Orta-Dogu da ABD ile birlikte bir rol oynamaya calisiyor.Bu arada Irak ta gelen gelismelerden rahatsiz olan Turkiye Irak a karsi gerilim politikasini surduruyor .Turkiye nin Irak a karsi saldirgan politikasina karsi olan Irak soruna diplomatik cozum bulmak nedeniyle Fransa yi devreye sokmaya calisiyor. Bu nedenle Celal Talabani basta Fransa Cumhurbaskani Nicolas Sarkozy olmak uzere sorulu yetililerle gorusmek uzere 16 Ekim de Paris e gitti.
Bilindigi gibi gecigimiz aylarda Fransa Disiisleri Bakani Irak taki sorunlarin cozumu icin bir Orta –Dogu Konferansi onerisinde bulunmus bu oneri Fransa nin gecmisteki yanlis tutumu dile getirilerek Celal Talabani tarafindan red edilmisti.Gecen yilda ilki Kahire de basliyan Irak a komsu ulkeler konferansin daha sonra Tahran ve Sam sa devam etmis Fransa Sam daki konferansa katilmisti Bu konferans donrasi ABD ve Ingiltere tarafindan BM Guvenlik Konseyine BM nin Irak ta rolunu arttirmasi onerisi getirilmis bu oneri Fransa tarafindan Desteklenmisti. Celal Talabani nin Turkiye ile Baris icin Fransa ya gidisi onun Guvenlik Konseyi uyesi ve AB nin saygin uyesi olmasi nedeniyle buyuk bir onem tasiyor.
Bilindigi gibi Fransa Orta- Dogu ve Kurdistan da yirminci yuzyiln baslarinda tarihi bir rol oynamisti.Kurt ve Kurdistan adinin tarihe gectigi Sevr Antlasmasi adini Paris yakinindaki Sevr Sehri nden aliyor.Ayrica Fransa Orta-dogu haritasi yeniden cizildigi Sykes-Picot antlasmasinin olusmasinda buyuk bir rol oynamis,Kurdistan in suriye parcasini somurgelestirmisi bu durum ikincinci dunya savasi sonuna kadar devam etmisti. Fransa nin Kurdistan in dorde bolundugu Lozan Antlasmasinda imzasi bulunuyor.Turkiye nin Avrupa Birligine uyeligi konusunda en aktif karsit Avrupa devleti olan Fransa Turkiye nin Kibris taki isgaline karsi cikiyor. Ermeni Soykirimini anayasasina geciren ilk Avrupa ulkesi.
Avrupa Birliginin Ilk adiminin atildigi 1957 Roma sozlesmesini imzaliyan kurucu alti uyeden biri olan Fransa NATO nun sadece politik kanadina uye dunya silah ticaretide ucuncu sirada yer aliyor.Uluslararasi planda cok kutuplu bir dunya gorusunu savunuyor.i Turkiye ABD yanlisi bir Ort-Dogu
Turkiye ABD yanlisi bir devlet biliniyor 1964 de Kibris ta kriz ciktigi zaman ABD Baskani Johnsona karsi o zamanin Basbakani olan Ismet Inonu tarafindan sert tepki gosterilmis ve Inonu Johnson a yeni bir dunya kurulur Turkiye orada yerini ali sozuyle NATO dan cikma ve SSCB ye yanasma tehdinde bulunmustu.ABD nin Iran i tecrit etmeye calistigi donemde Turkiye nin iranla gelistirdigi iliskiler bir bakima eski Inonu Politikasini cagristiriyor.Son zamanlarda Amerika daki Yahudi lobisinin Turkiye yandasligini birakip Ermenilere yakinlasmasi Turkiye nin Abd nin Buyuk orta –Dogu Projesine engel olusturma cabalarina karsi bir tepki gibi gorunuyor.Bircok yonuyle Celal Talabani nin Paris ziyareti Irak in guvenligi bolgede baris acisindan Kurtler icin onemli bir diplomatik ataktir.
Fransa nin yapacagi girisimin basarili olup olmiyacagi tartisilabilir Ama herseyden once boyle bir girisimin Turkiye uzerinde onemli baski olcagi kesin Ote yandan Almanya da Angela Markel liderligindeki Hukumetin ve Italya nin Fransa yi bu girisimini destekliyeceklerdir.Gecen yilin Temmuz ayinda Turkiye nin ABD ile birlikte hazirladiklari ve kamuoyuna yayinladiklari Stratejik Vizyon Belgesi nin ardindan Tahran da yapilan Irak akomsu ulkeler Konferansi n yapildigi tarihte ortaya cikan Lubnan krizi ve Israil in Lubnan i isgali doneminde Turkiye ye gelen Eski BM Genel Sekreteri Kofi Annan a Orta-Dogu sorununun cozumunde halledilmesi gereken uc sorun Eski Turkiye Disisleri Bakani Abdullah Gul tarafindan iletilmisti bu uc sorun Lubnan sorunu ,Kibris sorunu Ve Kerkuk sorunu idi.Biz bu uc sorunu Orta- Dogu cografyasina yerlestirdigimizde Kerkuk sorunu Dogu Akdenizin guvenlik ve Istikrari i icerisinde Turkiye tarafindan degerlendirilmektedir.Kerkuk Sorunu Turkiye nin Orta-Dogu Diplomasisi icerisinde oncelikli birincil sorun durumundadir.Kerkuk sorunu ardindan Irak Anayasasinin 140 inci maddesi nin cozumu yanliz Irak in guvenligi ve istikrari icin degil ayni zamanda Orta-Dogu nun Baris ve Istikrari acisindan onem tasiyor

2
Nistiman in ucuncu sayisi cikarken
Nistiman,in yeni yayin yasamina baslamasindan buyana dort ay gecti.Bilindigi gibi ilk sayi Agustos ayinda Ozel Sayi olarak cikmisti. Bundan boyle ozel sayi icin herhangi bir zaman belirlemesi yapmadan gerektigi zaman cikarilacak.Ote yandan Nistiman her ay duzenli cikarilmaya calisilacak.Bu nedenle biz Mistiman in birinci sahifesine aylik siyasi,kultirel ve genel dergi ibaresini yaziyoruz.
Nistiman daha once de Avrupa da bir dergi olarak A-5 Formatinda cikmisti.Nistiman in ilk sayisindan bu yana 25 yil gecti.Bu zaman suresinde onun yayin hayatina don vermesinde en buyuk etken R.N.K\K.U.K hareketi nin icerisinde bulundugu politik,siyasive orgutsel krizdi. Bu kriz hareket icerisinde bolunmeye yolacmis MK de azinlik durumunda olan kesim ayrilarak 1983 yilinda kamuoyuna yayilladiklari bir bildiriyle K.U.K-S.E adida bir orgut kurduklarini aciklamis bu arada agirlikli olarak ayrilik noktalarin , 2 .
Yeni İdeolojik ve politik hatini isleyen REYA SORES adli bir merkez yayin organi Kuedistan da cikarmislardi.Nistiman in daha once de aciklandigi gibi hareketimizin Orta-Dogu ya yonelik bir yayin organidir.Nistiman in birinci sahifesinde belirtilen Asiti,Demokrasi ve Mafe Carenus sloganlari da hareketimizin Orta-Doguya yonelik uc sloganidir.Biz bu uc slogandan ne anlyoruz sorusuna gelince, biz ileride ilk iki sloganla yani Asiti ve Demokrasiyle ilgili ileride aciklamalarda bulunacagiz.Carenus Turkce deyimle Kendi Kaderini Tayin Hakkiyla ilgili slogandan biz Kurt Ulusunun arcalanmis ulus oldogunu ve onun ulkesinin dorde bolunmus ulke oldugunu kastediyoruz Kuzey Kurdistanli bir hareket olan R.N.K\K.U.K olarak gecmiste oldugu gibi bugunde Kuzey Kurdistan in Bagimsizligini savunuyoruz parcalanmis somurge ulke olan krdistanin Guneyindeki Federe Devleti savunmayi bir yurtseverlik gorevi goruyoruz.Kurdistan in diger iki parcasina yani Suriye ve Iran Kurdistani icinmi de Kendi kaderini tayin hakkini savunuyoruz.Bu hakkin kullaniminda Iran Kurdistanli hareketlerin Otonomi talebinden vazgecip federatif cozumu savunmalarini ileriye donuk olumlu bir gelisme goruyoruz.Ne yazikki Suriyeli Kurtler eski goruslerini gozden gecirme ileriye yonelik strateji gelistirme yonunde halen daha ileri bir adim atamadilar.Onlarin bu durumndan uzuntu duyuyoruz ve onlara yonelik elestiri ve onerilrimizi sunmayi bir yurtseverlik gorevi goruyoruz.Nistiman Kurdistan in bir gin birlesecegine inaniyor bu dogrultuda gecmiste oldugu gibi bugun de Kurdistan in dort parcasindaki Kurtler arasinda birli ve dayanismayi savunuyor.
EDITOR
3
ERDOGAN IN KOZMETIK ANAYASASI
Gecen Nisan ayinda ortaya cikan Cumhurbaskanligi seciminde ortaya cikan siyasal kriz Tuurkiye yi yeni bir secime goturmus bu secimden hukumet bartisi AKP kazancli cikmis ve oylarini onemli olcude arttirmisti.Secimler doneminde AKP iktidara geldiginde yeni bir anayasa hazirlama sozunu secmenlere vermisti.
Daha once biz Nistiman in ozel sayi ve yeni sayi birde AKP nin Kurt sorununu cozemiyecegini ve yeni bir Anayasanin mumkun olmadigini gerekceleriyle belirtmistik.Gelismeler bizleri dogruluyor yanliz burada farkli olan simdiki anayasada gecen dil sorunu ile ilgili belirlemedir.Biz daha once Anayasanin degistirilmez kabul edilen maddelerden ucuncu madde de gecen turkiye devleti nin dili Turkce dir ye rine resmi dili turkce dir diye duzeltilip kurtce nin resmi oliyan ama konusulup yazilan bir dil diye aciklanacak bir kelime oyununun yapilabilecegi boylece kophenhag kriterleinden biri olan bolgesel dil ve kulturlere saygi kriterine uydugunu Turkiye nin ciklayabilecegi seklinde bir gorus belirtmistik .
AKP tarafindan kurulan Yeni hazilamakla gorevli komisyonun hazirladigi ama son biciminin verilmedigi taslaga gore Kurtce yabanci bir dil kabul edilecek Bilindigi gibi TBMM ye secilen parlementerlere resmi bir form doldurulmakta bu form da ana dilin ve bildiginiz yabanci diller diye sorulmaktadir.DTP milletvekillerinin buyuk bir kesimi formdaki soruya verdigi cevapta ana dil olarak kurtce diye cevap vermis du cevap kabul edilmemis mecburi olarak Turkce demek zorunda birakilmis Kurtceyi bildikleri yabanci dil diye yazmak zorunda biraklmislardi .Biz TBMM deki uygulamayi Kurtleri red ve inkar eden bir uygulama diye degerlendirebiliriz.AKP nin anayasa taslaginda Kurtceyi yabanci dil olarak kabul eden anlayis bize Suriye deki uygulamayi hatirlatiyr.Bilindigi gibi 1962 de Suriye deki nufus sayiminda Kurtler yabanci olaral kabul edilmis yuzbillerce Kurd un elinden kimlikleri alinmisti.Suriye Kurt diye bir halk yoktur demiyor.Onarin red ettigi Suriye sinirlari icerisinde Kurdistan yoktur.Kurt diye bilinen halk Suriye ye disaridan gelmistir AKP nin anayasa taslagindaki bu anlayis degistirilmesi yasaklanan ilk uc madde de ile uyum gosteriyor.Boylece AKP resmi devlet tezi olan Tek Bayrak Tek dil.Tek ulus,Tek ulke anlyisina devam edeceklerini aciklamis oluyor.

Bilindigi gibi Cumhurbaskanligi secimi yapilamamis parlementodaki bu tikanillik nedeniyle konu anayasa mahkemesine goturulmus o da yasa degisikliginin referanduma goturulmesini istemis yuksek secim kuruluda cumhurbaskaninin halk tarafindan secilmesi oylamasina en erken 21 Ekim de Turkiye nin hazir olabilecegi seklinde bir gorus belirtmisti.Iste bu kararlar dogrultusunda Turkiye Bir referanduma gidiyor .Bu referandumda halka Cumhurbaskani nin halk tarafindan secilimesini isteyip istemedikleri sorulacak referandumda evet oylari fazla cikarsa cumhurbaskani Abdullah gul ungorev suresinin bitiminden sonra Turkiye de cumhurbaskani ni parlemento degil halk sececek bu referandumdaki oylanmasi istenen oneride cumhurbaskani nin ust uste iki kez secilebilecegi de geciyor.Bureferandumla AKP bir kamuoyu yoklamasi yapmis ollacak ayni zamanda bir degisim aldatmacasina devam edecek .Bilindigi gibi simdiki anayasa 12 Eylul 1980 de iktidari gaspden parlementoyu vesiyasal partileri kapatan Kenan Evren liderligindeki fasist generaller tarafindan olusturulan danisma meclisi tarafindan hazirlanmis Anayasa ya evet oyununcok cikmasiyla Kenan Evren de halk tarafindan zorla sectirilmisti yuzde seksenin uzerinde evet oyuyla hem anayasa nin onaylandigi hemde Kenan Evren in secildigi donemde ayni metot Urugayda da denenmis Hayir oyunun fazla cikmasiyla birlikte askeri cunta da devrilmisti.
12 Eylul1980 den buyana 27 yil gecti. Turkiye de yasakli politikacilardan Bulent Ecevit tekrar basbakan oldu Eski basbakanlardan Suleyman Demirel hem basbakan hemde cumhurbaskani secildi.kendisi yasakliyken Cankaya isgal altinda diyen demirel kendisi cumhhurbaskani secildiginde kendisine eskiden soyledigi soz hatirlatildigida kim soylemis diyerek kendi tukurdugunu yalamis Kurt realitesini taniyoruz diyen Demirel Basbakan iken gittigi Ispanya ya kendisine Ispanya deneyimi n anlatildigi sirada 4 5 generallere bizim Adriyatik ten Cin e kadar bizim iliskimiz mesajini gonddermistir Siz bu mesaji bizim Adriyatikten Cin e Kadar iliskimiz var diye okuyun AKP den olumlu adimar bekliye onu anti statukocu kategoriye sokanlar simdi Kurtcenin yabanci degil yerli bir dil oldugunu ispat etmeye devam etsinler.Turkiye de Turgut ozal anayasayi degistirecegiz demedi bircok kez anayasayi delmekten soz etti Turkiye de ilk kez kurtlerle Turklerin Birlikte Federal bir devlet catisinda altinda yiasayabilecegi anlaminda buda tartisilabilir ded,Onun hakkini yememek lazim Guney deki Federatif yapi nin olusmasinda katkisi oldu.Simdi Guney Kurditan daki Federe Devleti Tanimiyoruz diyen siyasetcilerin ve generallerin onu suclamasi bos degil .i
Biz daha once 12 Eylul anayasasinin degististirilemez denilen ilk uc maddesinin degismeden Turkiye nin Demokratiklesemiyecegini belirtmistik yeni anayasa komisyonunun hazirladigi taslakta bu uc maddenin korundugu aciklaniyor. Biz bu aciklamadan yola cikarak diyebilirizki hazirlanan anayasa yeni bir anayasa degil Kozmetik bir anayasadir Degistirilecek diger bolumler ise fazla onemli degil bu baglamda yeni anayasa tartismasinda alternatif bir anayasa tartismasi yurutup AKP nin maskesini dusurmek gerekiyor.Bu konuda Kurt Cephesinde bir diyalog ve asgari mustereklerde uzlasma zemini olusturmak buyuk bir onem tasiyor.Hareketimiz Kuzey de Bagimsizligi savunuyor bu demek degildirki bu tartisma bizi ilgilendirmez Ilk basta gorev Kurt Kimligi ile yasal olarak orgutlenemeyen DTP,HAK-PAR ve KADEP gibi partilere ve sivil toplum orgutlerine dusuyor.Yakin zamanda PKK veDTP cevresinde gelisen otonomist egilim bize gore gecmise gore olumlu bir degisimdir bu degisim diyalog icin bir zemin olusturuyor.
Kurt sorununa bariscil demokratik cozum soylemi Turk Militarizmini teshir acisindan onemlidir.
Yakin bir gelecekte bu soylem dogrultusunda bir umut gorunmuyor.Bu Kurtcenin yabanci dil kabul edilmesinden belli oluyor.Turk Devleti Lozan daki kazanimini korumaya calisiyor.Bilindigi gibi bu sozlesmede yanlizca musluman olmiyan Rum,Ermeni ve Yahudi halk guruplari azinlik olarak kabul edilimis.Kurtler de musluman olduklari icin Turk turler bu nedenle azinlik degildirler anlayisinin onu acilmisti. Simdi cok ince bir metotla bu degistirilmeye calisiliyor.Gercekte Kurtler Kurdistan da cogunluk Turkiye de ise azinliktirlar.Kurtler icin gecerli olan kendi ulkesinde kendi kaderini tayin hakkini kullanma olanaklarina kavusmaktir Bu hakkin kullanimi konusunda Kurt hareketi homojen degildir.Bu durum da uzlasma noktalarini one cikarip Tek devlet,Tek millet,Tek bayrak anlayisini geriletmek bugun Kurtler icin acil bir gorevdir.
i 4
BAGDAD YANLIS HESAP YAPIYOR.

Maliki baskanligindaki Bagdat Hukumeti Izledigi zikzaklara bir yenisini ekleyerek irak in gelecegini tehlikeye atan yeni bir karara imza atti Irak parlementosu aldigi yeni bir kararla Irak Aanayasa sinin 140 inci maddesi nin uygulamasinin ilkadimi olan Kerkuk un referandumunu gelecek yilin mayis ayina erteleme karari aldi.bilindigi gibi Bolge baskani ve Kurdistan Hukumeti daha oncede kerkuk de referandum un bir dakika bile ertelenmesini kabul etmiyeceklerini kamuoyuna aciklamislardi.
Irak,in problemi yapisaldir.
Irak Avrupa nin Hasta Adam dedikleri Osmanli Devlet inin yikintilari uzerinde kuruldu Bilindigi gibi Irakin Somurgesi oldugu Osmanli Devleti Birinci Dunya Savasinda Almanya safinda yer almisti Orta Dogu nun yeni den Paylasilmasi icin Ingiltere ile Frasa anlasmisti Bu antlasma ya daha sonra Rusya da dahil 1916 yilinda yapilan antlasma Sykes-Pikot Antlasmasi diye tarihe gecmistir Bu antlasmanin ,ozunu Orta Dgu da osmanli egemenligine son vermekti.Rusya 1917 Ekim Devrimiyle birlikte askerlerini Osmanli egemenlik bolgesinden cektiler Bu antlasmanin oldugu tarihte kurdistan Iki parcali bir ulkeydi birinci dunya savasi nin bittigi tarihte Kurtler olusan bu yeni durumdan yararlanamadilar aksine gelismeler kurtlerin aleyhine oldu Kurdistan 1923 tarihinde dort parcaya bolundu.Bu gunku irak devleti 23 Agustos 1921 tarihinde Ingilizler in Mekke den getirdikleri ve kiral ilan ettikleri Emir Faysal tarafindan Kuruldu.
Mekke Serifi nin oglu Emir Faysal Sunni mezhebine mensuptu bu nedenle irak taki sunni mezhebine mensup Araplarin destegine sahipti.Emir Faysal in kiral ilan edilmesinden once Ingiliz isgal gucleriyle kurtler arasinda problemler vardi .Bu durum emir Faysal in Kiral ilan edilmesinden sonrada devam etti.1958 deki devrimde kiralliga son verip cumhuriyetin kurulusuna neden olduysa bile demokrasyi Irak a yerlestiremedi.Bunun nedeni onun dayanmis oldugu sosyal kulturel ve etnik temeldi.gecmiste kendine guvenmiye baskalarina hizmet edip gununu gunetmeye calisan Araplik yerine Soven Arap milliyetciligi gelismisti.Irak in Osmanli Egemenliginden cikip Devlet kurmalarindan buyana ilk kez sia larin agirlikta oldugu hukumet Bagdat da kuruluyor.

Kararsizlik terrore cesaret veriyor.
08 09 2007 tarihinde Irak parlementosunun oturumundan sonra kerkuk referandumu nun ertelendigi aciklandi.Irak Yuksek Secim Kurulu nun raporuna dayanilarak verilen bu kararda .Sozumona Kerkukte yasanan olaylar referndum icin gerekli hazirligin yapilamadigi gerekceleri gosteriliyor Hicte inandirici olmiyan gerekcelerin altinda kucuk hesaplar yatiyor.Ayrica bu karar Irak Perlementosu ve Hukumetinin guvenilirligine golge dusuruyor.Kurt ler ile Araplar arasinda dostluk ve isbirliginin daha da 6 gelismesine darbe vuruyor.
Gorunen o ki kendilerinin neden birinci Savasinda iktidar olamadiklarini anlamamislar Kerkuk meslesinin Irak in kurulusundan gunumuze kadar Kurtler icin en onemli meselelerin basinda geldi bilindigi halde Saddam donemine ait eskimis numara ve aliskanliklarin surdurulmesi Irak in gelismesi ve yeniden insasini istemiyen eski egemen guclere ve onun arkasindaki guclere firsat veriyor.
Irak da birlik ve istikrar 140 inci ma dde uygulanmasindan nin gecer
Bilindigi gibi 140 inci madde yapilan referandumunda irak halki nin yuzde sekseninden fazlasinin destekledigi anayasada yer aliyor.Bu madde nin ilk adimi Kerkuk te yapilacak referandumdur .Bu referandumu Kurdistan Bolgesi nin disinda kalan bolgeler izleyecek bu gelisim normal bir seyi izledigi zaman Kurdistan dogal sinirlarina kavusmus olacak boylece Araplar ile olan sorunlar azalmis olacak ayni zamanda buradaki yer yer ortaya cikan otorite zayifligindan kaynaklanan terror olaylarida asgariye inecek . 7
Bilindigi gibi inanc ve etnik yonundenirak uc farkli bolgeye fiilen bolunmus durumda Kerkuk ve diger bolgeler Sunni araplarin bulundugu yerlerle icice onlar gecmiste Kerkuk petrollerinden en cok yararlanan kesim oldugu icin Kerkuk sorununda Saddam in gecmisteki politikasini savunuyorlar Irak ta cikan Petrol un yarisindan fazlasi Kerkuk te cikiyor ,Turkiye ile olan sorunlardan dolayi disariya ihraci bir sorun olusturuyor.Son zamanlarda gundemlesen Kerkuk-Hayfa petrol boru hatti Sunni Araplarin bolgesinden gecmesi nedeniyle guvenlik acisindan yeni bir sorun olusturyor.

TURKIYE-ABD ILISKILERI
ABD –Turkiye iliskileri ile ilgili iki dokumani ti,yayinliyoruz Bunlardan biri teorik ikincisi ise pratik bir dokuman olarak kabul edilebilir.Stratejik Vizyon adini tasiyan iki dokuman Simdi Cumhurbaskani olan A Gul ile ABD Disiliskileri Bakani Condeleezza Rice nin 05 07 2006 tarihinde Wasigton daki gorusmesinden sonra ortayacikti.Bir niyet belgesi olarak adlandirilan Stratejik Vizyon Belgesi iki sahifeden olusuyor Bu belge de bazi aciklanmamis bolumler olabilir.Ayrica bu belgenin imzasis olusu da dikkati cekiyor.Gazeteci yazar Cengiz Candar bu belgenin iki bucuk yillik bir calismanin sonucu oldugunu acikliyor.Yer yer basina da yansiyan aciklamalardan da anlaslabilecegi gibi ABDile Turkiye arasinda problemler yasaniyor.Kuskusuz bu problemlerin ana kaynagi Irak taki degisimlerdir Bu degisimler Turkiye yi rahatsiz ediyor bu baglamda bu belgeyi turk kamuoyununda gelisen ABD aleyhtarligini zayiflatma diye degerlendirmek mumkundur.Bizi ilgilendiren bu gelismeleri yakindan izlemek mecburiyetindeyiz bu nedenle biz bu belgede yazilanlari kurt halkinin cikarlari acisindan iyi bir analize tabi tutmak gerekiyor.Bu dokuman ayrica ABD liderligindeki Koalisyon guclerinin Saddam Diktatorlugunu yikmasindan sonra ABD tarafindan Ortaya atilan Buyuk Orta-Dogu Projesiyle de yakindan ilgilidir.
NISTIMAN

ISTE STRATEJIK VIZYON BELGESI
Hurriyet Disisleri bakani Abdullah Gul un bugun Wasington da ABD Disisleri bakani condoleezza rice ile aciklayacaklarini soyledigi stratejik vizyon belgesinin ayrintilarina ulasti belgeye gore ,abd turkiye nin ab ye tam uye olmasi yolundaki destegini daha da guclu sekilde ortaya koyacak ,
Gul esenboga havaalani nda hareketinden once geziyle ilgili aciklama yaparken ,rice ile gorusmenin ardindan aciklanacak ortak vizyon belgesi nin yazili olarak ortaya konmasi acisindan onemli olugunu soyledi.
NEDENLERI SIRALANDI
Hurriyet in ulastigi belgenin tam adi stratejik ortakligi karsilikli guven temelinde daha ileriye goturme ve derinlestirmeyi amacliyan vizyon belgesi belge nin neden olusturuldugu yine belgede soyle aciklaniyor
Turk –ABD iliskileri nin stratejik ortaklik cercevesinde oldugunu ilk kez 1999 yilinda Bill Clinton soyledi.Ancak bu ifadeye ragmen bunun ne anlama geldigini hicbir taraf ortaya koyamadi Bundan dolayi iki ulke arsinda mevcut olan ancak imzalanmamis enhanced partnership \genisletilmis ortaklik \belgesi gecerliydi.
Iki taraf stratejik ortak oldugunu beyan etmesine ragmen ortada bir belge olmadigi icin kimse iliskilere bu cercevede bakamadi bundan dolayi hep iliskilr konjonkturel gelismelere bagli kaldi. 8
Iliskileri bu anlayistan kurtarmak icin iki taraf arasinda uun suredir yurutulen gorusmeler sonrasinda genisletilmis ortaklik gibi altinda imza olmiyan bir belge hazirlanmasi kararlastirildi.
Bu belge siyasi bir kagit olacak toplam iki shifeden olusacak ,belge de ekomomik isbirliginin onemine atifta bulunulacak Turkiye-ABD iliskileri nin el kitabi olarak tanimlanan belgenin hicbir hukuki baglayiciligi olmiyacak belgenin savunma ve ekonomik isbirligi anlasmasi SEIA ile de hicbir baglantisinin olmadigi vurgulandi.

ANA BASLIKLARI
Terorle mucadele=PKK ile mucadelede ABD,Turkiye ile yakin isbirliginde olurken ,Turkiye de 11 eylul sonrasi ayni isbirligini gosterdi.iki tarafda su anda uluslararasi terorizmmle mucadele konusunda siki isbirligi icinde bu isbirligi cabalari bundan sonra daha ileriye goturulecek.terorle mucadeledeki ortak anlayis muhafaza edilecek.
KIS ve Nukleer faaliyetle mucadele=Kitle imha silahlarinin\KIS\ ve bu amacli nukleer faaliyetlerin yayilmamasi konusunda iki taraf arasinda var olan anlayis devam ettirilecek.
Bolgesel sikintilarin giderilmesi=Her iki ulkeyi yakindan ilgilendiren Orta-Dogu ,Irak,Iran ,Suriye ,Balkanlar,Kafkaslar,Kibris,Turkiye-Yunanistan iliskileri gibi konulari iceren bolgesel sorunlarin giderilmesinde isbirligine onem verilecek.
Barisi koruma=Afganistan ,Bosna-Hersek orneklerinde oldugu gibi barisi koruma ,idare ve devam ettirme operasyonlarinda \KFOR,SFOR,ve ISAF gibi\siki isbirligi surecek.
Demokratik degerler=Demokratiklesme hukukun ustunlugu ,insan haklari,serbest Pazar ekonomisi gibi degerlerin bolgede \Bununla oncelikle Genisletilmis Orta-Dogu ve Kuey Afrika ,Kafkaslar ve Orta –Asya kast ediliyor\yayginlastirilmasi ve kitlelere benimsetilmesi .
Avrupa Birligi=ABD Turkiye nin AB ye tam uye olmasi yolundaki destegini daha da guclu sekilde ortaya koyacak.
Enerji guvenligi =Basta Baku-Ceyhan Petrol boru hatti olmak uzere enerji hatlarinin guvenliginde iki taraf arasindaki mevcut isbirligi daha da ileriye goturulecek Iki ulke arasindaki ticari iliskiler ileriye goturulecek. 9
Hurriyet Haziran 2006 Ugur ERGAN


ABD ILE STRATEJIK VIZYON UYGULAMADA

Gul-Rice gorusmesinin ardindan ABD li Diplomat Bryza Ankara da.Enerji ve Kibris on planda.
ABD Disisleri Bakani Condileezza Rice ,Disisleri Bakani Abdullah Gul ile Stratejik Vizyon Belgesini imzalamasinin haftasinda Mustesar yardimcisi Matt Bryza yi dun Ankara da belge cercevesinde ust duzey temaslar yuruttu.Temaslar enerjiden kibris a PKKdan Irak,Iran ve Filistin –Israil krizine dek cok cesitli konulari icerdi.
Bryza bir tasla iki kus vuruyor .Hem gerceklesmesinde sahsi emegi deolan Baku-Tiflis-Ceyhan petrol boru hatti projesi ninacilisina katilacak Bryza mesleginin dahaerken yillarinda ,ulusal guvenlik konseyi ve Beyaz saray da calismadan once ABD Baskani Clinton un Hhazar enerji Hhavzasi Kordinatorleri Richard Morningstar ve John Wolf un yardimcisi olarak gorev yapmisti. Hemde bu toreni firsat bilerek temaslar yuruttu.,yurutuyor.
Dunku temaslari arasinda Enerji Bakani Hilmi Guler,Turkiye nin Irak kordinatoru Oguz Celikkol ,yakinda ni iyoruz,destekllastirilmasidisisleri mustesarligini devr alacak.muhtemelen Kibris Dosyasina dunyadaki en hakim uzmanlardan olanBuyukelci Ertugrul Apakan,Orta-Dogu dan da sorumlu siyasi mustesar yardimcisi Buyukelci Ahmet uzumcu,Guvenlik islerinin bagli bulundugu mustesar yardimcisi Buyukelci Rafet Akgunay ve disisleri istihbaratinin basi buyukelci Hayati Guven de bulunuyordu.
Bryza bu randevulari daha Gul daha Wasington dayken istemis
Peki aradan daha bir hafta gecmeden ,Gul ve Rice arasinda konusulmus bu konularda yeni gelisme nedir?Bryza belli bir konuda beli bir mesajmi iletiyor.Disislerine gore bir mesaj yok Daha sik ziyaret yararliama.bu ziyarette ozel bir mesaj yok.Bryza ya gore de yok.Dunku gorusmemizde belge cercevesinde bundan boyle 2-3 ayda bir burada olacagim dedi. Turk diplomatlarinda ayni siklikta Wasington da olmasi bekleniyor.
Bryza nin soyledikleri sunlar. 11
Vizyon belgesi iliskilerin genis bir tablo icinde guclenmekte oldugunu gosterdi.Iliskileri gunluk icraat duzeyinde toparlayici oldu. Simdi belgede yazdigi gibi dort alanda mekanizmalar kurulacak.Buna parlementolararasi iliskilerin siklastirilmasi,yapisal isbirligi, ve siyaset planlama dahil.
Enerji en temel isbirligi alanlarimizdan Baku-Tiflis –Ceyhan bir basaridir.Dogu-Bati koridoru nun daha da guclenmesini destekliyoruz.Sahdeniz Projesiyle Azeri dogal gazininYunanistan ve italya ya ulastirilmasini destekliyoruz.Kuzey-Guney Hatti da onemli.Ornegin Samsun-Ceyhanpetrol hattini,coktaraflicikarlara hizmet etmeli .Rusya ile isbirligi icinde rekabet istiyoruz.husumet degi.
Irak ta ulkenin butunlugu ve Kerkuk konularinda Turkiye ile ayni yaklasimi paylasiyoruz.PKK konusunda yanliz Avrupa da degil Irak ta da birlikte yaptiklarimiz var.Bu konuda onumuzdeki aylarda gelismeler olabilir.
Hhamas ile iliskiler konusunda yasadigimiz sorun asildi.Ahmet Davutoglu nun Sam a yaptigi son ziyaret bizimle koordinasyon icinde yapilmadi.ancak basbakan erdogan baskan bush ile konustu.ve sonucun olumlu oldugunu dusunuyoruz.Israil-Filistin meselesinde uluslararasi toplulugun mesajini guclendiren bir girisim oldu.
Iran konusunda da ayni yaklasimi paylasiyoruz.Birlikte bir cikis yolu ariyoruz.Turkiye nin laik yapisiyla biolgede ayri bir ozelligioldugunu biliyoruz.
Kibris konusunda da siyasi zorluklarin ve engellerin farkindayiz.Turkiye Avrupa Birligi ne yukmluluklerini yerine getirmeli.Buna limanlarin acilmasi dahil Turkiye bunu ne zaman yapabilir? Buna AB ile birlikte Turkiye karar verebilir.Turkiye deki mevcut siyasi gercekler cercevesinde Abnin de bu kararini hizlandirmakta yardimci olacagini umuyorum.Yeni formuller uretilebilir.
Simdi satir aralarina girelim Bryza nin Turkiye deki gundemi arasinda one cikan enerji ve Kibris konusunda yeni arayislar.Enerji konusunda Rusya ninozellikle Israil baglantili gaz projeleri ABD de belli bir rahatsizliga yol aciyor.Bryza BTC toreni ardindan once Kibris a sonra Yunanistan a gidecek.Yunanistan daki gundemi de enerji ve Kibris Turkiye de nasil Samsun-Ceyhan tartisiliyorsa orada da Burgaz—Alexendropolis hatti tartisiliyor.Turkiye nin ABD ve AB ile iliskilerini enerji boyutunu dikkate almadan anlamaya ve anlatmaya calisanlar,resmin tamamini goremiyor.

ABORI

AVRASYA YATIRIMI 16 MILYAR DOLARA YAKLASTI.
Marmara vakfi nin bu yil 2-4 mayis tarihlerinde 10 uncusunu duzenleyecegi avrasya ekonomi zirvesine enerji ve turizm konulari damgasini vuracak bu yilki zirveye 30 ulkeden bakan ve toplam 81 yabanci misafir katilacagini soyleyen marmara vakfi genel baskani akkan suver turkiye ninbolgede yaptigi 11 yatirimlara da deginerek bu gune kadar bolgede yaptigi yatirimlara da deginerek bugune kadar bolgede yapilan direkt yatirimlar yaklasik 16 milyar dolar dedi.
Gundemde irakta olacak
Suver zirvede enerjiye dikkat cekeceklerini belirterek alternatif boru hatlari projeleriyle bogazdaki gemi sayisini azaltmaliyiz diye konustu.akkan suver ,zirvede alinacak digr konulari ise soyle siraladi=bu yilki zirvede ilk onceenerjiyi gundeme getirecegiz alternatif bory hatlari projeleriyle bogazdan gecen gemi sayisini azaltmaya calisacagiz daha sonra ekonomideki yatirim imkanlarini tartisacagiz, bu yilki zirvede turizm konusu da onplana cikacak ulkemizin guclu bir milli duyguya sahip olabilmesi icin diyaspora yida zirvenin gundemine alacagiz son olarakta irak ta yasanan gelismelere dikkat cekecegiz.
Avrupali asyaliyi bastiriyor
Turkiye e son yillarda bircok onemli zirveye imza atildigini anlatan suver ,soyle konustu=marmara vakfi degil turkiye olarak birseyler yapmaya calisiyoruz.bu sorumlulukla yolumuza devam ediyoruz.bu zirvenin ilkyilarinda alti ulkeden katilim vardi yola ilk ciktigimizda avrupa dan tek bir ulke bile yanimizda degildi bugun ise avrupa nin bircok siyaset adami nerdeyseavrasya ulkelerini bastiriyor ,israil,abd,pakistan inda aralarinda bulundugu ulkelerden bircok katilimci zirvede boy gostermeye calisiyor.

MALIKI NIN ANKARA ZIYARETINDE KONUSULAN EKONOMIK KONULAR
Erdogan aciklamasini soyle surdurdu irak ta petrol yasasinin cikarilmasi,baas tan arindirma surecinin ulkedek toplumsal barisa hizmet edecek bicimde uyygulanmasi,anayasa tadilatinin gerceklestirilmes i kerkuk un nihai sutatusunun belirlenmesi gibi konularda son donemdeki gelismelere iliskin bilgileri de aldik gorusmelerimide ayrica ulkelerimiz arassindaki basta ekonomi ve enerji olmak uere bircokalanda isbirligi imkanlari uerinde durduk.yakin gelecekte hayata gecirilebilecek somut projeleri gozdengecirdik. ilgil bakanlarimizarasinda enerji alaninda isbirligi mutabakati muhtirasiimzalanmasindan memnuniyet duyduk. İrak in dunya ticaret sistemine entegrasyonu kolaylastiracak bircok boyutlu ekonomikortaklik antlasmasininyapilmasi icinde yetkili kuruluslarimiza talimat verdikbu cercevede ikli ticaret hacminin artirilmasi ,petrol urunleri ve elektrik alanindaki irakin acil ihtiyaclarinin karsilanmasi irak dogal gazinin dunya pazarlarina turkiye uerinden arzi,gumruk gecislerinin iyilestirilmesi,demiryolu dahil yeni ulasim guergahlarinindevreye sokulmasi gibi konulari aramida degerlendirdik.


TOPLUM VE YASAM
ERBIL DE TURKMENLER
Erbilve Turknen Reform Hareketi BBC World Kanalinda
BBC WORLD Kanalinda oteki irakprograminda kumru baser irak ozellikle Erbil de yaptigi arastirma ve mulakatlariniguzel bir program halinde sundi. Programda kurdistan federe bolgesindeki tirkmenler ve medya kanallarindan bahsederek programindanErbil i soyle anlatti. 13
Bugun kuzey irak taki kurdistan yonetimi nin kalbi olan erbil de ,onlarca yildir guvenilir bir nufus sayimi yapilmadigindan tahminen nufusun ucte birini olusturduklarini soyleyen tu rkmenler kentin tarihinde onemli bir yeresahip .ozellikle esnaf ve ogretmenlik doktorluk gibi bazi temel meslek guruplarinda ucte bir oranini geciyorlar.ve kentte ana dili ne olursa olsun herkes biraz tirkmence biliyor.,kent yasaminin can damarlarindan biri olan kapali carsi yada kayseri sarsisinda ise hemen herkesle turkmence hatta turkiye turkcesiyle iletisim kurmak mumkun bir yandan ozgun kimliklerini koruyan turkmenler bir yandan da carsininyarim asirlikcaycisinin da anlattigi gibi bolgenin en buyuk kismini olusturan kurtlerle,asuriler,keldaniler,ermeniler,yezidiler gibi farkli guruplarla ortak bir cografyayi ve ortak bir kaderi paylasmislar.
Kiz alip vermisiz
Irak in Baas yonetiminin baski ve siddetine hep birlikte hedef olmuslar. Etnik kimliklerin nasil secildigi konusunda dabir labaratuvar adeta burasi.Kendisini kurt olarak tanimlayan bircok kisi aslinda koken olarak turkmen olabildigi gibi anne yada baba tarafindan kurt olan bir kisi de kendisini turkmen olarak tanimlayabiliyor. Bu icice gecmislik halini yada sevilen yerel ifadeyle kiz alip vermisligi erbil in carsisi gibi ,evlerinde de hissetmek mumkun..
Turk,turkmen,kurt,ermeni nin biribirine karistigi ,her on yilda bir ,savas,goc ve yoklukla karsilasmis kerim,sinanesrin cifti nin evinde bes oglan,dort gali ve onuc torun var.cocuklar karma okullara gidiyor evlerinde daha cok diziler ve muzik icin tirk ,haberler icin kurt kanallari izleniyor. Ama daha onceki programlarimizda yer yer degindigimiz gibi ,turkmen toplumu ,kuzey irak taki dini ve etnik butun guruplar gibi bolge anayasasiyla guvence altina alinmis ,dilini konusma,egitimde ana dil olarak ogretme haklarina sahip
Bolgede anaokuldan liseye 12 tirkmen okulu 1993 ten beri faaliyet gosteriyor ogretmen okulunda turkce bolumu ilk mezunlarini vermeye hazirlaniyor.ayrica turkmenler televizyon ve radyo kanallari acma ve turkmen cikarlarini korumak amaciyla siyasi parti kurma hakkina sahip.ve su anda erbil de bir yerel turkmen televizyonu ve radyosu var. 15
Turkmen Reform televizyonu,radyosu ve gazetesi kurdistan yonetimi altindaki kuzey irak ta turkmenlerin en yogun yasadigi erbil i merkez alan turkmen reform Hareketine bagli Bolgedeki yirmiyi askin turkmen partisinden biri ama erbil deki desteginin guclu oldugu soyleniyor.
Parti,Kuzey iraktaki Kurdistan bolge yonetimi nin mesruyetini ve otoritesini kabul etmiyen Irak turkmen Cephesinden kopmus,Ana ayrilik noktalari ise Kuzeydeki Kurdistan Federe yonetimi nin mesruyetini ve otoritesini kabul edip etmemek olmus,Hareketin lideri Abdulkadir bezirgan ,Turkmen Cephesi ni ustu ortulu bir sekilde Turkiye yi kast ederek disariya gore hareket etmeklesucluyorve bu yuzden erbilli turkmenleri yuzustu birakip Kerkuk e odaklandiklarini soyluyor.
Kim Kimden yana
Ama turkmen cephesi de kurdistan bolge yonetimi nin otoritesini taniyan kendi disindaki turkmen olusumlarini ,bagimsiz siyaset yapmamakla,turkmenlerin gercek sesi olmamakla sucluyor.bu suclamaya turkmen reform hareketi nin enformasyon muduru mehmet ilhanli nin cevabi soyle=
Biz burada yasmak istiyorsak irak vatandaslari olarak irak anayasasinda belirlenmis yonetimi tanimak zorundayiz.ne turk ajani nede kurt yanlisi olarak suclanmak istiyoruz.
Biz bagimsiz bir sekilde turkmenlerin cikarlarini korumak istiyoruz.erbilde yasayan bir turkmene ne yapsin oneriyorlar?ehliyet alacaksa,evine tapu cikaracaksa,olusunu kaldiracaksa bu bolgenin hukumetine bagli kurumlara basvurmak zorunda.tanimam derse ,hangi hizmetten yararlanacak.gerceklere dayali siyaset yapmak istiyoruz.
Turkiye ne yapsin?
Fakat turkmenlerin kurdistan bolgesi nin yuzu askin sandalyeli parlementosunda yanlizca dort milletvekli,bolge hukumetinde ise bir uyeleri var.turkmen reform hareketi turkmen cephesinden ayrildiktan sonra yeniden basvuru yapip formaliteleri tamamliyamadigi icin 2005 de secimlere girememis.Kayseri carsisinin caycisinda tanistigimiz erbillisair boynu bukuk bir milletiiz diyor.kent de sohhbet ettigimbircok turkmen gibi oda yasalarla guvence altina alinan bircok kulturel sosyal vesiyasal haklarina karsin ,turkmenlerin siyasette karar alma sureclerinde,iktidarda nufuslarina ve toplumsal yasama katkilarina oranlandiginda adil bir sekilde temsil edilmedigini dusunuyor.
Su anda irak taki her trlu etnik ve dini toplumun arkasinda baska devletlerin bulundugunu ve turkmenlerin arkasinda daturkiye nin durmasi gerektigini,dengesizliklerinancak bu sekilde giderilcegini soyleyen turkmenler de var ana bununla neyi kast ediyorlar?erbil carsisinda tanistigim baharatci amir ,bu konuda erbilde yaygin bir yaklasimi ,soyle ifade ediyor=
Biz turkiye nin buranin hukumetiyle arasindaki meseleleri cozup,bizim buradaki durumumuzu guclendirmesini istiyoruz anlassinlar bizimde yerimiz,yurdumuz,konumumuz belli olsun hukumet icinde,meclis icinde daha kuvvetli olalim.
TURkMEN Hairan 2007 Sayi 17 Amir Kemal 16
Bezirgan parlementoda 140. Maddeyle ilgili toplantiya katildi
24 haziran 2007 tarihinde TRH baskani bezirgan kurdistan parlementosu nun140. Maddenin uygulanmasini takip edn komisyon salonunda yapilan toplantiya katildi.toplanti kurdistan parlementosu baskan yardimcisi kemal kerkuki baskanliginda yapildi.toplantiya ayyrica ingiltere disisleri bakanligindan grik cablind ve ingiltere nin kurdistan federe bolgesi konsolosu alison kamp hazir bulundu. Kerkuk teki tirkmen siyasi parti ,dernek taraflarininda katildigi toplantiya kerkuk ve haniki din adamlari da katildiden katildi.
Kerkuk ve hanikin den gelen heyetler 140. Maddenin uygulanmasinin onemine degindiler ayrica kerkuk de turkmenve kurt halklari arasindaki kardeslik ruhunun korunmasinin onemine degindilersiyasi parti temsilcileri turkmen cephesi nin turkmenleri temsil etmedigini ve sadece kucuk bir gurubu temsil ettigini acikladilar.toplantida 140.maddeninertelenmesinin kerkuk e fayda saglamayacagini ve faydaetmiyecegini vurguluyarak referandumun bolge icin en iyi temelli cozum oldugunu vurguladilar.
Turkmen Haziran Sayi 17

KURDISTAN GAZETESI
Ilk kurt gazetesi olan kurdistan gazetesi 22 Nisan i898 yilinda cikan Kahirede ciktian kurdustan gazetesi Gunumuzde ilk kurt gazetesi olmasi nedeniyle tarihsel bir oneme sahiptir bu nedenle kurt gezetecilgi .Onun ciktigi tarihi bir bayram olarak kutlamaktadir.Kurt tarihinde onemli bir rol oynamis bedirhaniler ailesinden gelen Miktad Bedirhan tarafindan Kahirede cikarilan bu gazete tplam 31 sayi cikti ilk bes sayisi kahirede cikan bugazete donemin Tirani olarak bilinen Sultan Abdulhamit in baskilari nedeniyle sabit bir yere sahip olmadi Gazetenin altinci sayisinda Miktad bedirhanin Gazeteyi Istanbul da cikarmak icin Kahire den ayrildigi soyleniyor Ama bu aciklamanin yapildigi sayininAvrupa da cikmis olmas nedeniyle onun bir oyuna kurban oldugu anlasiliyor.Kurdistan Gazetesi,1898-1902 yarijleri arasinda dort yillik bir sure de toplam 31 sayi cikti.Ilk bes sayisi Kahire de soraki sayilari 6-19 Cenevre de tekrar yine 20-23 sayilari Kahire de 24 sayi Londra da 25-29 sayilari Folkston da yine tekrar 30 ve 31 sayilari Cenevre de cikti.Yukarida goruldugu gibi Kurdistan Gaztesi devan acisindan istikrarli bir yapi gosterirken yer ciktigi yer olarak gezgin bir konuma sahip oldu.
Kurt Terraki Tavun Gazetesi
Yukarida adi gecen dernek tarafindan 1908-1909 tarhinde Istanbulda cikan bu gazete den bahsetmemizin nedeni Osmanli yonetimini basina yonelik tutumu ve onun yazarlarindan biri olan Suleyman Mazif in nasil kurt Milliyetciliginden Turk milliyetcilgine kadigini desifre etmektir Degerli arastimaci-yazar Ali Hhaydar Koc Suleyman Nazif Ve Kurtler baslikli makalesnde soyle demektedir=1908 e kadar Sultan Ikinci Abdulhamit iktidarina karsi ITTK Ittihat Terraki Cemiyeti/ ile birlikta calisan sileyman nazif ittihatcilarin paris te cikardiklari musveret gazetesi nin yazarlari arasinda yer aliyordi .daha sonra ikinci abdulhamiti oven siirlerde yazmistir.fakat buna ragmen sultan tarafindan surgune gonderilmistir.bursa surgununden dondukte sonra ,1908 de istanbul a gekerek ebbuziya tevfik ile birlikte tasvir-i efkar gazetesini cikarmisti. Ayni donemde kurt teavun terraki dernegi cevresi ile iyi iliskiler icrisinde idi.dernegin yayini olan kurt teavunve terreki gazetesin de 1908-1909 kurt ve kurdistan ,izmir kurdistan degil ve osmanli bagimsicligi adli uc tane makale yazmisti.s, nazif ilk yazisinda kurt milliyetciligini one cikararak krtlere yapilan haksizliklari dile getirmektedir.
Kurt mlliyetciligine dair yazdigi bu yazilardan birkac ay sonra tipki z. Gokalp gibi kurtlukten uzaklasarak ,turkculuge ilgi gostererek ve osmanli yonetimi nin kendisine sundugu gorevleri kabul eden suleyman nazif , osmanli yonetimi tarafindan en cok elesitirzdigi kurumlari basina getirilmisti. Ornegin cok memuriyet gorevlerinin yanida ,1909 da basra valiligine ,1910 da kastamonu ,1911 de trbzin ,1913 de musul ,1914 de bagdat valiligi gorevlerinde bulunmustu.
Suleyman nazif ,1913 de musul valisi iken ,kurtlere yapilan haksizliklara tepki gostererek ,bir kurt yonetimi kurmaya calisan ,abdulselam barzani yi tituklayarak ,musulda idam edilmesi kararini vermisti
Dema Nu 6-12 eylul 2007, sayi219. 18
Istanbul daki Rum Basini
Osmanli doneminde, Istanbulda ilk rumca gazetenin bizzat devlet tarafindan yayilandigini kacimiz biliyoruz? Takvimiveka-i yani osmanli donemi nin resmi gazetesi ilk kez 1839 yilinda rimca basildi.ayni gazete fransizca ve ermenice de haziriyordu.1870-1873 yillari arasinda osmanlica ,rumca ve fransizca yayinlanan mizah dergisi diyojen karikaturleri ile buyuk olay yaratmisti.sahibi kapadokyali teodor kaspis idi. Toplam 183 sayi cikan dergi,bes dafa kapatildi. Bu sure icinde Diyojen de namik kemal in yazilari da yer aldi. Osmanli nin o donemlerinde basin hurriyeti istikametinde cikardigi kanunda soz konusu derginin payi da bulunuyor.
Ciddiyet adli gazete in sahibi,1908 yilinda sevgil Turk kardeslerimize –Rum kardesleriniz adli kitabin yazari burdurlu Yorgos efiminiadis idi.Osmanlica ve rumca yayinlanan bu gazetenin omru tek sayi oldu.yayin tarihi 21 mart 1909.
Osmanlica ,rumca ,fransizca ve ermenice yayinlanan hokkabaz in topu topu uc sayisi cikti.selanikli Ali munim munir in 1911-1912 yillari arasinda Bab-i ali yokusunda,38 numarali evde hazirladigi veresadiye matbaasinda bastirdigi koylu nun omru 55 sayi oldu.mizah herseyden esasti karikaturistler mehmet baha,halit naci,l.avakyan,periklis kalaisakis idi.
Karamanlica gazeteler de vardi bir zamanlar.Yani yunan harfleri ile yazilmis,okunusu turkce gazeteler. AmAggelioforos\havadisci\tam 40yil\1872-1912/ yayinlandi.sahibi garip gelebilir ama bir Amerikaliydi.A Adi Josef .k.Green.Butun bunlar daha niceleri,gecen hafta istanbul da tanitilan istanbul daki rum basini adli kitap da anlatiliyor.Kurtuluslu yani tatavli arastirmaci strati tarinas in turkiye de ,yunanistan da ve italya da 7 yil suren calismalarinin urunu 283 sayfalik kitapta gecen 175 yilda ,bu sehirde yayinlanan 147rum gazetesi tanitiliyor.
Hurriyet Yorgo Kirbaki